Anjiyo, Balon ve Stent İşlemleri: Endikasyonlar ve Kompleks Koroner Girişimler
Prof. Dr. Mutlu VURAL
Kardiyoloji Uzmanı
Koroner arter hastalığı (KAH), kalbi besleyen damarların daralması veya tıkanması sonucu ortaya çıkan, hayatı tehdit edebilen bir durumdur. Modern kardiyolojide, bu hastalığın tedavisinde anjiyografi, balon anjiyoplasti ve stent yerleştirme işlemleri altın standart olarak kabul edilir. Bu yazıda, bu girişimlerin endikasyonlarını, uygulama detaylarını ve kompleks koroner vakalarda nasıl bir yol izlendiğini detaylıca açıklayacağım.
1. Koroner Anjiyografi (Anjiyo) Nedir?
Koroner anjiyografi, kalp damarlarının görüntülenmesini sağlayan bir tanı yöntemidir. İşlem sırasında, kasık veya kol atardamarından ince bir kateter (kılavuz tüp) ile kalp damarlarına ulaşılır ve kontrast madde verilerek damarların röntgen altında görüntülenmesi sağlanır.
Endikasyonlar (Hangi Durumlarda Yapılır?)
- Göğüs ağrısı (anjina) şikayeti olan hastalar,
- Kalp krizi (miyokard enfarktüsü) geçirenler,
- Stres testinde anormallik saptananlar,
- Kalp yetmezliği veya ritim bozukluğu olan hastalar,
- Ameliyat öncesi koroner damar değerlendirmesi gerekenler.
2. Balon Anjiyoplasti ve Stent Yerleştirme
Anjiyografi sonrasında daralmış veya tıkalı damarlar tespit edilirse, balon anjiyoplasti veya stent işlemleriyle damarlar açılabilir.
Balon Anjiyoplasti
- Daralmış damara özel bir balon gönderilir ve şişirilerek darlık genişletilir.
- Geçici bir çözümdür, genellikle stent ile birlikte uygulanır.
Stent Yerleştirme
- Stent, damar içine yerleştirilen metal veya ilaç kaplı bir kafestir.
- Damarın tekrar daralmasını önler.
- İlaç kaplı stentler, restenoz (tekrar daralma) riskini azaltır.
Endikasyonlar
- Akut kalp krizi (primer PCI),
- Ciddi darlık (>%70) ve şikayet (anjina) varlığı,
- İlaç tedavisine rağmen geçmeyen göğüs ağrısı,
- İskemi (oksijen eksikliği) kanıtı olan hastalar.
3. Kompleks Koroner Girişimler
Bazı hastalarda damar yapısı çok karmaşıktır. Bu durumlarda özel teknikler kullanılır:
a) Bifurkasyon Lezyonları
- İki dalın ayrıldığı noktadaki darlıklarda, çift stent teknikleri (Crush, Culotte, T-stent) uygulanır.
b) Kronik Total Oklüzyon (CTO)
- Tam tıkalı damarların açılması için özel kılavuz teller ve retrograde teknikler kullanılır.
c) Sol Ana Koroner Hastalığı
- Hayati risk taşıyan bu durumda stent veya bypass kararı hasta özelinde verilir.
d) Yüksek Riskli Hastalar
- Böbrek yetmezliği, şeker hastalığı olanlarda kontrast madde minimize edilir.
4. İşlem Sonrası Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Kanama kontrolü: Girişim yapılan bölge (kasık/kol) 6-8 saat baskılanır.
- İlaç tedavisi: Aspirin, clopidogrel gibi kan sulandırıcılar stent tıkanmasını önler.
- Takip: 1. ay, 6. ay ve yıllık kontroller gereklidir.
Sonuç
Anjiyo, balon ve stent işlemleri, koroner arter hastalığının tedavisinde hayat kurtarıcıdır. Kompleks vakalarda deneyimli kardiyologlar ve ileri teknoloji ekipmanlarıyla başarı şansı artar. Erken tanı ve doğru tedavi, kalp krizi riskini azaltarak yaşam kalitesini yükseltir.
Prof. Dr. Mutlu VURAL
Kardiyoloji Uzmanı
Not: Bu makale bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka bir kardiyoloji uzmanına başvurunuz.
Bu içerik, hasta bilgilendirme amaçlı olup, doktorunuzun önerileriyle birlikte değerlendirilmelidir. Daha fazla bilgi için iletişime geçebilirsiniz.
